Nga Emirjon Senja
Nje nje shkrim te 18 nentorit 2024, The Economist shkruante se “qiejt jane bere me te ngushte dhe me te rrezikshem” duke shpjeguar se korridoret ajrore jane ngushtuar ndjeshem per shkak te zonave te konfliktit ne bote, gje qe rrit rrezikun dhe kostot operative te kompanive ajrore.
Ditet e fundit mediat jane mbushur me lajme mbi dy tragjedi ajrore dhe disa incidente te tjera.
Dy jane faktoret kryesore qe po ndikojne (krahas realitetit online qe nuk perputhet me ate ne terren ) : 1- konfliktet, 2- fluksi i shtuar i fluturimeve.
1-Goditja me nje rakete ruse e avionit azer mbi Çeçeni konfirmon se qiejt jane bere me te rrezikshem tashme per shkak te lufrave. Eshte rasti i dyte ne 10 vjet ku forcat ruse ose rebele te mbeshtetur prej tyre rrezojne avione civile me raketa.
Nderkohe, sot thuajse askush nuk fluturon mbi Ukraine, Siri , Libi apo Sudan per shkaqe sigurie, hapesira ajrore e Iranit shmanget shpesh, Rusia nuk lejon nje pjese te mire te kompanive ajrore te fluturojne mbi te, njera pas tjetres kompani ajrore te lejuara deri tani njoftojne se nuk do te fluturojne mbi territorin rus. Kjo ben qe korridoret ajrore te ngushtohen shume sic duket dhe ne foton nga flightradar. Ngushtimi i korridoreve ajrore kerkon me shume resurse per menaxhimin e hapesires, por sigurisht shoqerohet edhe me nje rrezik te moderuar.
2-Sot po fluturohet cdo dite e me shume dhe fluksi pritet te rritet. Kompani te caktuara ajrore, kryesisht ato indiane po porosisin nga qindra avione ne nje dore. Tregu i rajoneve te caktuara nuk eshte ezauruar ende. Arabia Saudite po rritet shpejt dhe pritet nje boom gjate viteve ne vijim. Ne 2024 sipas Statista jane shitur gati 4.9 mld bileta dhe gjasat jane qe ne 2025 priten rekorde te reja.
Rrjedhimisht, me lufrat neper kembe dhe rritjen e fluksit, ngjarje te tilla do te jene prezente fatkeqesisht edhe pse shuuume te rralla per 1 milion fluturime.
FlightRadar gjurmoi mbi 122 000 mije fluturime ne mie dite ne 25 nentor dhe s’pati asnje incident per t’u shenuar.
E rendesishme eshte qe industria e aviacionit civil s’ben kompromis te siguria. Une per shembull u bera trim dhe theva premtimin per te mos fluturuar me nje #Boeing737 Max keto dite, gjithcka shkoi super