Raketat amerikane me rreze të gjatë do të vendosen periodikisht në Gjermani nga viti 2026 për herë të parë që nga Lufta e Ftohtë, në një vendim të shpallur në samitin e 75-vjetorit të NATO-s.
Raketat Tomahawk, SM-6 dhe hipersonike kanë një rreze veprimi dukshëm më të gjatë se raketat ekzistuese, thanë SHBA-ja dhe Gjermania në një deklaratë të përbashkët.
Raketa të tilla do të ishin ndaluar sipas një traktati të vitit 1988 midis SHBA-së dhe ish-Bashkimit Sovjetik, por pakti u shpërbë pesë vjet më parë.
Zëvendësministri i Jashtëm rus Sergei Ryabkov tha se Moska do të reagonte me një “përgjigje ushtarake ndaj kërcënimit të ri”.
“Kjo është vetëm një hallkë në zinxhirin e një kursi përshkallëzimi,” argumentoi ai, duke akuzuar NATO-n dhe SHBA-në se po përpiqen të frikësojnë Rusinë.
Deklarata e përbashkët amerikano-gjermane bëri të qartë se vendosja “episodike” e raketave fillimisht u pa si e përkohshme, por më vonë do të bëhej e përhershme, si pjesë e një angazhimi të SHBA ndaj NATO-s dhe “parandalimit të integruar” të Evropës.
Ministri gjerman i Mbrojtjes Boris Pistorius, i cili po fliste në samitin e NATO-s në Uashington, tha se ideja pas planit të SHBA ishte të inkurajonte Gjermaninë dhe vendet e tjera evropiane që të investonin në zhvillimin dhe blerjen e raketave me rreze më të gjatë.
Vendosja e përkohshme e armëve amerikane do t’u japë aleatëve të NATO-s kohë për t’u përgatitur, shpjegoi ai: “Ne po flasim këtu për një hendek gjithnjë e më serioz në aftësitë në Evropë.”
Raketa të tilla u ndaluan nën Forcat Bërthamore me Rreze të Mesme (INF), e cila u nënshkrua në fund të Luftës së Ftohtë dhe mbulonte raketa të lëshuara nga toka që mund të udhëtonin midis 500-5,500 km (310-3,400 milje).
Vladimir Putin i Rusisë e ndjeu se ishte shumë kufizuese dhe në vitin 2014 SHBA e akuzoi atë për shkeljen e paktit me një lloj të ri rakete lundrimi me aftësi bërthamore.
SHBA përfundimisht u tërhoq nga traktati në vitin 2019 dhe Rusia ndoqi shembullin.
Politikanët nga të Gjelbërit e Gjermanisë ishin kritikë ndaj marrëveshjes së kancelarit Olaf Scholz për të lejuar raketa amerikane në tokën gjermane.
Të Gjelbrit janë pjesë e koalicionit qeverisës të Scholz dhe zëdhënësja e tyre për sigurinë Sara Nanni e bëri të qartë zhgënjimin e tyre që ai nuk kishte bërë asnjë koment për vendimin.
“Ajo madje mund të rrisë frikën dhe lë hapësirë për dezinformim dhe nxitje,” tha ajo për gazetën Rheinische Post.